Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan Orman Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve atçılık sektörü ile ilgili maddelerin gerekçeleri;
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 6- Madde ile 6132 sayılı At Yarışları Kanununun 1 inci maddesine ilave edilecek fıkra ile mahalli olmayan koşulara katılacak olan safkan at ırklannm, bu ırklar arasında yapılacak yarış sayısının dağılımını, bu ırkların yetiştirme ve geldikleri soylarına bağlı olarak katılabilecekleri yarış çeşitlerini ve tiplerini, hangi hipodromlarda hangi safkan ırk, yetiştirme ve hangi soylardan gelen atların koşabileceğini belirlemek ve yıllık yarış programları ile ilan etme konusunda Tarım ve Orman Bakanlığının yetkilendirilmesi öngörülmüştür.
MADDE 7- Doping ürünü olarak kabul edilen farklı yasaklı maddelerin atta yarattığı metabolik etki farklı olmasına karşın, uygulamalarımızda tüm yasaklı maddelere aynı ceza uygulanmaktadır. Dünyanın önde gelen yarışçılık ülkelerindeki doping kontrol kuralları ve cezai prosedürler, yasaklı maddeleri, medikal / tedavi amaçlı kullanılan yarış günü yasaklı maddeler ve tüm zamanlarda yasaklı olan diğer maddeler olmak üzere iki genel grupta ele almaktadır. Tedavi amaçlı kullanılıp yarış günü yasaklı olarak geçen maddelerin pozitif çıkması, söz konusu maddelerin tedavi sonrasında vücuttan atılma sürelerine bağlı olarak ortaya çıkmakta iken, diğeri yani tüm zamanlarda yasaklı olan maddeler ise direkt performans arttırma amacıyla kullanıldığı için uygulanan cezalar da bu doğrultuda farklılık göstermektedir. Tüm zamanlarda yasaklı olan herhangi bir maddenin doping kontrolünde pozitif çıkması durumunda uygulanan cezalar diğer tedavi amaçlı gruba göre daha ağır olmaktadır. Yapılacak değişiklik ile yasaklı maddeler listesinde yer alan ve performans artırmak amacı ile kullanılan maddelerin uygulanması durumunda uygulanacak cezalar artırılarak fiilin niteliğine göre ağırlık derecesi farklılaştırılmış cezalar belirlenmiş olacaktır. Mevcut mevzuat hükümlerince sadece koşulara kayıtlı olan atlardan yanş günü numune alınabilmektedir, daha etkin bir mücadele için yarışa hazırlık aşamasında da numune alınabilmesinin önü açılarak, numune alma sıklığı artırılmış olacak ve hayvan sağlığı ve refahının sağlanması yanında yarışların şeffaf ve dürüstlük içerisinde gerçekleştirildiğine ilişkin imaj güçlendirilecektir.
MADDE 8- Madde ile 6132 sayılı Kanuna geçici madde eklenmekte olup, Kanunun 4 üncü maddesinde yapılacak değişiklik ile birlikte ceza uygulamasında ortaya çıkacak olan yeniliklere uygun olarak yeni bir başlangıç yapılacak ve bu maddeyi ihdas edecek Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce işlenmiş fiiller sebebiyle verilmiş cezalar sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılacaktır.
ORMAN KANUNU VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 6- 10/7/1953 tarihli ve 6132 sayılı At Yarışları Kanununun 1 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Takvim yılında yapılacak mahalli olmayan yarışlarda koşacak atların nitelik ve şartlarını belirlemeye Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilidir.”
MADDE 7- 6132 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “MADDE 4 – Mülkiyetindeki veya ortaklığındaki atları yarışlarda koşturan at sahipleri ile bunların vekilleri, antrenör, antrenör yardımcısı, at sahibi antrenör ve atın jokey, jokey yamağı, centilmen binici, seyisbaşı, seyis ile sair hizmetliler gibi ilgilileri ve koşularda ve yarışlarda görevlendirilenlerden yarış usul ve nizamlarına ve yanş dürüstlüğüne aykırı hareket eden, yarışların ve yarış yerlerinin ve yarışlarla ilgili yer ve tesislerin düzen ve disiplinini bozanlar hakkında aşağıdaki disiplin cezalan uygulanır:
a) İhtar cezası.
b) Para cezası.
- Yarış usul ve nizamlarına aykırı hareket eden, yarışlarla ilgili yer ve tesislerin düzen ve disiplinini bozanlara binsekizyüzaltmışbir lira.
- Kayıt ve tartı ile ilgili yükümlülükleri yerine getirmeyenlere üçbinyediyüzyirmiiki lira.
- Yarış dürüstlüğüne aykırı olarak hileli davranışlarda bulunanlara yedibindörtyüzaltmışbir lira.
c) Geçici veya süresiz sanat icrasından yasaklama.
- Yarışlarla ilgili her türlü yerlerden geçici veya süresiz sanat icrasından yasaklama,
- İdman yeri dışında yarışlarla ilgili her türlü yerlerden geçici veya süresiz sanat icrasından yasaklama,
d) Tribün ve eklentileri dışında, yarışlarla ilgili yer ve tesislere girmekten geçici veya süresiz yasaklama.
e) Atın koşulara katılmasının geçici olarak yasaklanması.
Yukarıda yazılı para cezaları, eylemin tekrarı halinde iki kat artırılarak uygulanır. Birinci fıkrada sayılan unvanlar ile at sahibi belgesine sahip olanların, sahip oldukları sıfatlardan herhangi birisi nedeniyle almış oldukları cezalar diğer sıfatlar için de geçerli sayılır. Yarış usul ve nizamlarına aykırı hareket ederek, yarış sonuçları üzerinde etki yaratmak amacıyla, yarışların olağan cereyanı dışında, tehdit, baskı, korkutma gibi davranışlarda bulunan at sahiplerinin sahibi oldukları bütün atları, ceza müddetince sahip değişikliği olsa dahi birinci fıkranın (e) bendi hükümlerince bir yıl süre ile koşulara katılmaktan yasaklanır. Yasaklı madde ve uygulamalar ile bunlara ilişkin esaslar Bakanlıkça belirlenir ve ilan edilir. Beşinci fıkra uyarınca belirlenen yasaklı madde ve uygulamalar nedeni ile yarış usul ve nizamları ile yarış dürüstlüğünün bozulduğu hallerde aşağıdaki disiplin cezaları verilir:
A) At ilgililerine verilecek cezalar Yanş veya start denemesi günlerinde alınan numunelerde atın yasaklı madde veya uygulamaya maruz bırakıldığının tespiti halinde atın antrenörü ile birlikte atın seyisbaşı veya seyisi de sorumludur. Ata, antrenör tayin edilmediği zamanlarda ise atı yasaklı madde veya uygulamaya maruz bırakmayı önleme görevi ve sorumluluğu atın sahibine aittir.
At sahibinin sorumluluğu altındaki atında, yasaklı madde veya uygulamanın tespiti halinde, atı yasaklı madde veya uygulamaya maruz bırakma eylemine katıldığı tespit edilen kişiler ile bu eyleme katıldığı tespit edilemese bile atın sahibine; yarış atlarında tıbbi kullanımı olmayan ve atın yarış performansını etkileyen ve beşinci fıkra uyannca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde veya uygulamalar için onbeşbin Türk Lirası, para cezası verilir. Atında yasaklı madde veya uygulama tespit edilen at sahibi aynı zamanda antrenörlük, seyisbaşı veya seyislik belgesine haiz ise ayrıca ilk defasında; yarış atlarında tıbbi kullanımı olmayan ve atın yarış performansım etkileyen ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde veya uygulamalar için 14 ay süreyle birinci fıkranın (d) bendi uyarınca geçici olarak yasaklama cezası ve aynı süreyle birinci fıkranın (c) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen geçici yasaklama cezası verilir.
Antrenörün sorumluluğu altındaki atında, yasaklı madde veya uygulamanın tespiti halinde, antrenörün atı yasaklı madde veya uygulamaya maruz bırakma fiiline katıldığı tespit edilememiş olsa bile atın antrenörüne ilk defasında; Yarış atlarında tıbbi kullanımı olmayan ve atın yarış performansını etkileyen ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde veya uygulamalar için 14 ay.
Atlarda tıbbi kullanımı olabilen ve yanş sonucunu etkileyebilecek nitelikte olan ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde ve uygulamalar için 9 ay, Atlarda tıbbi kullanımı olan ve sınırlı olarak performansına etki eden ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde ve uygulamalar için 6 ay,
Atlarda tıbbi kullanımı olan ve performansına etkisi çok az olan ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde ve uygulamalar için 4 ay süreyle birinci fıkranın (d) bendi uyarınca geçici olarak yasaklama cezası ile aynı süreyle birinci fıkranın (c) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen geçici yasaklama cezası ve ayrıca;
Yarış atlarında tıbbi kullanımı olmayan ve atın yarış performansını etkileyen ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde veya uygulamalar için onbeşbin Türk Lirası,
Atlarda tıbbi kullanımı olabilen ve yanş sonucunu etkileyebilecek nitelikte olan ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde ve uygulamalar için dört bin beş yüz Türk Lirası,
Atlarda tıbbi kullanımı olan ve sınırlı olarak performansına etki eden ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde ve uygulamalar için iki bin beş yüz elli Türk Lirası,
Atlarda tıbbi kullanımı olan ve performansına etkisi çok az olan ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde ve uygulamalar için ikibinikiyüzelli Türk Lirası, para cezası verilir.
Yarış veya start denemesi günü attan alınan numunede yasaklı madde veya uygulamanın tespiti halinde atın antrenörüyle birlikte seyisbaşı veya seyisine de, atın antrenörüne verilen cezanın süresi kadar tekerrür hükümlerini de göz önünde bulundurarak birinci fıkranın (d) bendi uyannca geçici olarak yasaklama cezası ile birinci fıkranın (c) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen geçici yasaklama cezası ve atın antrenörüne verilen para cezasının miktarının yarısı oranında para cezası verilir. Fiilin tekrarı halinde, failin taşıdığı nam ve hizmet sıfatı ile bir önceki cezanın kategorisine bakılmaksızın; para ve yasaklama cezalan ilk tekrarında; fiilin karşılığı cezanın 2 katı, ikinci tekrarında 3 katı, üçüncü ve üzeri tekrarlarında ise 4 katına çıkarılarak uygulanır.
Attan alınan numune ve/veya muayene sonucunda birden fazla sayıda yasaklı madde ve/veya uygulama tespit edilmesi halinde; faillere, hangi madde veya uygulamanın cezası yüksek ise onun karşılığı ceza uygulanır.
B) Yarışlarda görevli kişilere verilecek cezalar Yarışlarda görevlendirilen kişilerden, yasaklı madde veya uygulama fiiline katıldıkları tespit edilenler hakkında birinci fıkranın (c) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen süresiz yasaklama cezası ve birinci fıkranın (a) bendinde belirlenen para cezaları uygulanır, bu kişilerin görevlerine derhal son verilir. Bu kişiler, yarış işlerinde bir daha görevlendirilemezler.
C) Ata uygulanacak yaptırımlar Atı yasaklı madde veya uygulamaya maruz bırakma eylemine, at ilgililerinin katıldıkları tespit edilememiş olsa bile, yasaklı madde veya uygulamaya maruz bırakıldığı tespit edilen at ilk defasında;
Yarış atlarında tıbbi kullammı olmayan ve atın yarış performansını etkileyen ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde veya uygulamalar için 14 ay,
Atlarda tıbbi kullanımı olabilen ve yarış sonucunu etkileyebilecek nitelikte olan ve beşinci fıkra uyannca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde ve uygulamalar için 9 ay,
Atlarda tıbbi kullanımı olan ve sınırlı olarak performansına etki eden ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde ve uygulamalar için 6 ay,
Atlarda tıbbi kullanımı olan ve performansına etkisi çok az olan ve beşinci fıkra uyarınca Bakanlıkça belirlenen yasaklı madde ve uygulamalar için 4 ay süreyle koşulara katılmaktan yasaklanır.
Aynı atın tekrar yasaklı madde veya uygulamaya maruz bırakılması halinde ata verilen yasaklama yaptırımları ilk tekrarında, fiilin karşılığı yaptırımın 2 katı, ikinci tekrarında 3 katı, üçüncü ve üzeri tekrarlarda 4 katına çıkartılarak uygulanır. Atın yarışlardan yasaklanması mutlaka atın koşma dönemlerini kapsamak zorundadır. Atın yasaklı madde veya uygulamaya maruz kaldığı tarihteki sahibi ile atta yasaklı madde veya uygulamanın tespit edildiği tarihteki sahibinin farklı olması ata uygulanacak yasaklama ile önceki sahibine verilecek olan yasaklama cezasını etkilemez.
Attan alınan numunede birden fazla sayıda yasaklı madde veya uygulama tespit edilmesi halinde; yasaklı madde veya uygulamaya maruz bırakıldığı tespit edilen ata; hangi madde veya uygulamanın yaptırımı yüksek ise onun karşılığı yaptırım uygulanır.
Yarış ve start denemesi günleri dışında attan alınan numunede tespit edilen yasaklı madde veya uygulamamn, veteriner hekim kontrolünde, atın tedavisi amacıyla uygulandığının ispatı halinde, kullanılan yasaklı madde veya uygulama yasak kapsamında değerlendirilmez. Ancak idmanda olan attan yarış ve start denemesi günü dışında alınan numunede tespit edilen yasaklı madde veya uygulamanın veteriner hekim reçetesine istinaden atın tedavisi amacıyla yapıldığı ispat edilemezse atın antrenörüne ikibinbeşyüz Türk Lirası para cezası verilir. Eğer tespit edilen yasaklı madde veya uygulama atın tedavisinde yeri olmayan ve Bakanlıkça belirlenen madde veya uygulamalardan ise para cezası yedibinbeşyüz Türk Lirası olarak uygulanır. Alınan numunesinde atın yasaklı madde veya uygulamaya maruz bırakıldığının tespiti halinde, şahit numunesinin, ülke sınırları içerisinde belirlenmiş yetkili bir başka resmî veya özel laboratuvarda karma mütehassıs heyeti gözetiminde veya at ilgililerinin talep etmesi ve masraflarını karşılaması suretiyle, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenip ilan edilen yurt dışındaki referans laboratuvarlardan birinde test edilmesini at ilgilileri itirazen isteyebilirler. İkinci analiz sonucu düzenlenen rapor kesindir.
Bu maddede öngörülen ihtar cezası ile üç aylık süreye kadar koşulara katılmaktan ve yarışlarla ilgili yerlerde sanat icrasından geçici yasaklama cezaları. Yarış Komiserler Kurulu tarafından ilgililerin savunmaları alınmak kaydıyla verilir.
Yarış Komiserler Kurulu tarafından alınan savunmalar ile diğer bilgi ve belgeler dikkate alınarak, üç aylık süreyi aşan geçici yasaklama cezaları ile süresiz yasaklama cezaları Yüksek Komiserler Kurulunca verilir. Bu maddede belirtilen para cezaları ise her iki Kurul tarafından da verilebilir. Eylemin ağırlık derecesine göre, yukarıda yazılı disiplin cezalarından biri veya birkaçı birlikte verilebilir.
Yarış Komiserler Kurulunca verilecek cezalara karşı öğrenme tarihinden itibaren onbeş gün zarfında Yüksek Komiserler Kuruluna itiraz edilebilir. Yüksek Komiserler Kurulunca ilk derece olarak veya itirazen verilen cezalar kesindir.”
MADDE 8- 6132 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 4 – Bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce işlenmiş fiiller sebebiyle verilmiş disiplin cezası ve hak mahrumiyeti cezaları bir defaya mahsus olmak üzere bütün sonuçlarıyla birlikte ortadan kaldırılmıştır. Ancak bu durum, ilgililere daha önce verilmiş ve uygulanmış olan cezalardan dolayı atın ikramiye, kupa ve sair mükâfatları ile herhangi bir parasal talep için hak doğurmaz. Birinci fıkra kapsamına giren cezaların verilmesini gerektiren eylemlerden dolayı ilgililer ve yarış atları hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılmaz, devam etmekte olan soruşturma ve kovuşturmalar işlemden kaldırılır, kesinleşmiş olan cezalar infaz edilmez.
Bu Kanunun kapsamına giren ve bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlük tarihinden önce işlenmiş suçlar nedeniyle verilmiş olan cezalara karşı bu maddenin yürürlük tarihinden önce idarî yargı mercilerine başvurmuş olanlardan, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde dosyanın bulunduğu yargı merciine müracaat etmek suretiyle davaya devam etmek istediklerini bildirmeyenlerin davaları hakkında; görülmekte olan davalarda davayı gören mahkemece, karar temyiz edilmiş ise Danıştayca karar verilmesine yer olmadığına ve tarafların yaptıkları masrafların üzerlerinde bırakılmasına karar verilir, vekâlet ücretine hükmedilmez.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde davaya devam etmek istediklerini bildirenlerin davalarının görülmesine devam olunur. Ancak davanın davacının aleyhine sonuçlanması halinde bu maddenin birinci fıkrasında öngörülen hükümler uygulanır.”
